Starość, ach ta starość

Starość, ach ta starość

Czy starzejemy się tak samo? Odpowiedzieć jest dość prosta – nie, ale to w jaki sposób się starzejemy wymaga dokładniejszego wyjaśnienia.

Aby cieszyć się długowiecznością i dobrym zdrowiem nasz organizm powinien posiadać zdolność jak najszybszej i najskuteczniejszej regeneracji i naprawy uszkodzonych komórek. Niestety, tak się nie dzieje, dlatego też starzejemy się. Starzenie to inaczej postępujące w czasie zmiany anatomiczne i fizjologiczne, które prowadzą do zmniejszenia istniejących rezerw organizmu i ograniczenia zdolności utrzymania tak zwanej homeostazy. Mówiąc inaczej, starzejący się organizm stopniowo ma coraz więcej kłopotów z utrzymaniem wewnętrznej równowagi, nie radzi sobie z regeneracją uszkodzonych komórek, traci zdolność regulowania podstawowych parametrów organizmu. Zmiany te zachodzą w każdej pojedynczej komórce człowieka i odnoszą się do wszystkich tkanek i układów.

Skóra
Kobiety z reguły są bardziej przewrażliwione na punkcie swoich zmarszczek niż mężczyźni i niestety mają ku temu powód. Kobieca skóra starzeje się wcześniej od męskiej. Skóra mężczyzn dzięki działaniu testosteronu jest ok. 25% grubsza niż skóra kobiet. Poza tym zawiera większe stężenie kolagenu odpowiedzialnego za elastyczność i jest lepiej nawilżona, co wynika z tego, że męski pot jest zasobniejszy w korzystny dla skóry kwas mlekowy. Zawartość kolagenu w męskiej skórze obniża się w stałym tempie, dlatego zmarszczki pojawiają się później. U kobiet skóra najszybciej starzeje się przez pierwsze pięć lat klimakterium, później wraca do normy jednak zmiany, jakie nastąpiły są nieodwracalne i skóra jest mniej elastyczna i jędrna.

Kości, stawy i mięśnie
Zacznijmy od tego, że po 75 roku życia wzrost mężczyzn obniża się o 3.5 cm, a wzrost kobiet zmniejsza się o 5 cm. Naturalnie z wiekiem spada też masa kostna i mięśniowa, a stawy zaczynają tracić elastyczność i zdolność regeneracji. Masa i gęstość kości zmniejszają się stopniowo od ok. 45. roku życia, jednak zmiany zachodzą szybciej u kobiet, gdyż estrogen, który wpływa na układ kostny drastycznie maleje w okresie przekwitania. W efekcie przed menopauzą utrata masy kostnej wynosi ok. 1%, a już po niej wzrasta do 7% rocznie w ciągu pierwszych pięciu lat, dlatego kobiety znacznie bardziej narażone są na osteoporozę. Ryzyko złamania kości po 50. roku życia u kobiet wynosi 40%, a u mężczyzn 13%. Pocieszające może być to, że niezależnie od płci ćwiczenia, zwłaszcza siłowe, w znacznym stopniu oddalają perspektywę chorób układu ruchu i pozwalają dłużej cieszyć się sprawnością. Kobiety narażone są także na większy ubytek masy mięśniowej. Z wiekiem z powodu obniżonego poziomu estrogenów i wysokiego poziomu androgenów tkanka tłuszczowa gromadzi się w okolicach brzucha.

Serce
U kobiet mięsień sercowy ma niezmienioną grubość, a u mężczyzn z wiekiem dochodzi do jego pogrubienia, dlatego jeżeli chodzi o chorobę wieńcową kobiety i mężczyźni mają inne objawy. U mężczyzn są one bardziej typowe, czyli ból w klatce piersiowej. Mitem jest to, że kobiety nie chorują na serce, statystyki wskazują co innego. Choroby układu krążenia są częstą przyczyną zgonu kobiet i mężczyzn.

Mózg
Mózgi kobiet i mężczyzn starzeją się tak samo. Obliczono, że po 35. roku życia z kory mózgowej może ubywać codziennie nawet 10 tysięcy neuronów. Jest ich jednak na tyle dużo, że zmiany nie są odczuwalne na co dzień, lecz po upływie wielu lat. Różnice polegają na tym, że inne obszary mózgu starzeją się szybciej u danej płci. Przykładowo u kobiet hipokamp i płaty ciemieniowe, odpowiedzialne za pamięć, język i wzrok, kurczą się wcześniej. Zaś u mężczyzn podobny los spotyka płaty czołowe i skroniowe kontrolujące osobowość, emocje i zdolności poznawcze. W rezultacie tego kobiety są np. bardziej narażone na chorobę Alzheimera, a mężczyźni – Parkinsona.

Hormony
Zmiany hormonalne związane z upływającym czasem są intensywniejsze u kobiet. Przekwitanie ma w przypadku kobiet także groźniejsze konsekwencje zdrowotne. Podnosi ryzyko zaburzeń metabolicznych, chorób układu krążenia, zwłaszcza miażdżycy. Zahamowanie produkcji hormonów sprzyja też częstszym infekcjom intymnym oraz nietrzymaniu moczu. Rośnie prawdopodobieństwo rozwoju osteoporozy. Z kolei andropauza związana jest przede wszystkim z utratą masy mięśniowej i kostnej, co wiąże się z różnego rodzaju bólami, kłopotami z pamięcią i koncentracją oraz drażliwością i obniżeniem samooceny.

Zmysły
Po 60. roku życia głos kobiecy obniża sią, a głos mężczyzn robi się wyższy. U obu płci mowa staje się mniej wyraźna. Ubytek słuchu wcześniej pojawia się u mężczyzn i to mężczyźni są dwukrotnie bardziej narażeni na utratę słuchu niż kobiety. Także charakter pisma zmienia się z wiekiem, staje się ono mniej wyraźne i płynne.

CONCILIO