Truskawki

Truskawki

Truskawka jest jednym z najbardziej popularnych owoców jagodowych na świecie. Truskawki nie są tak naprawdę owocami, ponieważ ich nasiona znajdują się na zewnątrz. Należą do rodziny Rosaceae, a inni jej członkowie to jabłka, morele i brzoskwinie.

Szacuje się, że truskawki są piątym najczęściej spożywanym owocem na świecie ze względu na wygląd, smak, konsystencję oraz wartości odżywcze i przeszły do historii jako produkt luksusowy, z którego korzystają wyłącznie członkowie rodziny królewskiej. Nowożeńcom zaś przysługiwały truskawki z kwaśną śmietaną jako śniadanie weselne. Uznano je więc za afrodyzjak.
Uważa się, że truskawki powstały z dziko rosnącej poziomki i pochodzą z Europy, gdzie starożytni Rzymianie cenili je ze względu na ich walory ozdobne, a nie jako jadalny owoc. Prawdopodobnie po raz pierwszy uprawiano je jako żywność we Francji około 1300 r.
Truskawki mają liczne właściwości zdrowotne i wartości odżywcze, a dodatkowo mają niewiele kalorii. Poprawiają apetyt, gaszą pragnienie, leczą ból gardła i chrypkę, przynoszą ulgę w zaburzeniach układu moczowego i polepszają trawienie. W takich przypadkach powinno się je jeść przed posiłkiem. Pektyny w nich zawarte pobudzają pracę jelit, a kwasy organiczne przyspieszają przemianę materii. Ze względu na dużą zawartość witamin owoce te powinny być wybierane przez osoby cierpiące na anemię lub schorzenia związane z niedoborem witamin. Truskawki zawierają także liczne witaminy, a zwłaszcza witaminę C. Badania wykazały, że jedzenie trzech lub więcej porcji truskawek może zmniejszyć ryzyko utraty wzroku przez osoby starsze. Według innych badań truskawki chronią błonę śluzową żołądka przed uszkodzeniami wywołanymi alkoholem.

Inne właściwości tego owocu to:
▸ właściwości przeciwnowotworowe – posiadają je dzięki zawartości witaminy C i kwasu elagowego, który jest antyoksydantem, wspiera układ odpornościowy i przeciwdziała substancjom rakotwórczym zarówno syntetycznym, jak i naturalnie występującym w żywności. Ponadto mogą neutralizować rakotwórcze działanie nitrozoamin, które zawarte są w produktach przetworzonych termicznie. Wyciąg z truskawek może hamować namnażanie się komórek raka gruczołu sutkowego, a błonnik pokarmowy zawarty w truskawkach wspiera perystaltykę jelit, przez co zapobiega rozwojowi raka jelita grubego.
▸ obniżają poziom cholesterolu – flawonoidy, takie jak: antocyjany, katechiny, kwercetyna oraz kemferol pomagają obniżyć poziom cholesterolu, wpływają na stabilność blaszek miażdżycowych, poprawę funkcji śródbłonka naczyń i zmniejszenie tendencji do zakrzepicy żylnej. Dzięki temu zmniejszają ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Według badań zjadanie co najmniej trzech porcji truskawek tygodniowo może zmniejszyć ryzyko zawału serca u kobiet nawet o jedną trzecią.
▸ wybielają zęby – podobno mogą wybielać zęby i zmniejszyć ilość kamienia nazębnego. Zwolennicy tej teorii nacierają przekrojoną truskawką zęby i dziąsła, pozostawiają na 45 minut, a następnie spłukują ciepłą wodą.

Truskawki polecane są osobom chorym na cukrzycę, gdyż zawierają metabolizowaną bez udziału insuliny fruktozę, a ich indeks glikemiczny jest niski (IG=40). Z kolei fizetyny zawarte w truskawkach pomagają zmniejszyć powikłania towarzyszące cukrzycy typu 1. Truskawki zmniejszają nefropatię cukrzycową oraz ryzyko wystąpienia retinopatii cukrzycowej czy neuropatii, która objawia się drętwieniem rąk i nóg.

Niestety, ale truskawki należą do produktów silnie alergizujących. Z tego względu truskawki należy podawać ostrożnie dzieciom od 10. miesiąca życia. Jeśli wywołają alergię, trzeba z nich zrezygnować i wprowadzić do diety dziecka dopiero w drugim roku życia. Także dorośli nie powinni jeść ich w dużych ilościach, ponieważ zawierają salicylany. Problem będą też mieli chorzy cierpiący na zespół jelita drażliwego. Niezbyt dobrą wiadomością dla miłośników tych owoców jest także to, że truskawki zawierają bardzo dużo pestycydów. Truskawek nie należy łączyć z lekami przeciwzakrzepowymi.
Drobne pesteczki na skórce i w miąższu owoców mogą spowodować silną biegunkę, ale jeżeli ktoś cierpi na zaparcia to jest to świetny naturalny sposób na pokonanie go. Truskawki są także dobrym owocem dla osób odchudzających się, gdyż pektyny pobudzają pracę jelit, a kwasy organiczne regulują trawienie i przyśpieszają przemianę materii. Są także żółciopędne, więc przy okazji stymulują pracę wątroby i woreczka żółciowego. Dodatkowo truskawki są moczopędne, więc wspomagają pracę nerek.
Również liście truskawek mają właściwości zdrowotne. Są bogate w garbniki, sole mineralne oraz kwasy organiczne. Interesujący jest fakt, że zawierają również śladowe ilości olejku eterycznego. W medycynie naturalnej napar z liści zalecany jest w przypadku biegunki, zapalenia okrężnicy czy krwawienia z kobiecych dróg rodnych. Odwar z liści można stosować w kamicy nerkowej, a ususzone i utarte na proszek jako okłady na drobne poparzone miejsca.
Truskawki znajdują zastosowanie również w kosmetyce. Pod postacią proszku dodawane są do pudru. Z truskawek otrzymuje się również maseczki, które mają działanie przeciwtrądzikowe, łagodzące egzemę oraz poparzenia słoneczne. Produkty na bazie truskawek są więc dobre dla osób mających problem z rozszerzonymi porami, nadmiernym łojotokiem czy przesuszoną, łuszczącą się skórą.

Chłodnik truskawkowo-arbuzowy
•350 g miąższu arbuza
•200 g truskawek
•150 g kostek lodu
•1/2 cytryny
•35 g sera feta
•1/4-1/2 awokado
•1 łyżka prażonych pestek słonecznika
•kilka liści bazylii i liści mięty
Truskawki zmiksuj z arbuzem. Do owoców dodaj skórkę i sok z połowy cytryny oraz posiekane zioła. Dokładnie wymieszaj. Owocowe puree połącz z kostkami lodu. Chłodnik podawaj posypany serem feta, pestkami słonecznika i awokado pokrojonym w kostkę.

A na koniec jeszcze ciekawostka. W Belgii w miejscowości Wépion, niedaleko Dinant w Wallonii znajduje się Musée de la Fraise czyli Muzeum Truskawki.

CONCILIO