Polacy wzywani przez wojsko na kwalifikację

Polacy wzywani przez wojsko na kwalifikację

W lutym 2025 roku w Polsce rozpoczęła się obowiązkowa kwalifikacja wojskowa, która potrwa do 30 kwietnia. W tym roku obejmie około 230 tys. osób – głównie młodych mężczyzn, ale także kobiety, które od 2009 roku podlegają temu obowiązkowi. Jakie konsekwencje grożą za niepojawienie się na niej?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, do stawienia się na kwalifikację wojskową zobowiązani są:

• mężczyźni urodzeni w 2006 roku,
• osoby, które wcześniej nie określiły swojej zdolności do służby,
• ochotnicy, którzy ukończyli 18. rok życia i chcą zgłosić się do służby wojskowej.

Wszystkie osoby podlegające kwalifikacji muszą zgłosić się do Wojskowych Centrów Rekrutacji (WCR) w wyznaczonym terminie i miejscu.

Jaki jest cel kwalifikacji wojskowej?

Kwalifikacja wojskowa służy ocenie zdolności obywateli do służby wojskowej. Celem komisji lekarskiej jest:

• określenie stanu zdrowia fizycznego i psychicznego,
• przypisanie odpowiedniej kategorii zdolności do służby,
• zebranie danych na potrzeby systemu obronnego kraju.

Na podstawie badań i oceny specjalistów określa się, czy dana osoba może pełnić służbę w czasie pokoju lub w sytuacjach kryzysowych.

Co grozi na niestawienie się w WCR?

Ponieważ kwalifikacja wojskowa jest obowiązkowa, unikanie jej wiąże się z konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Osoby, które nie stawią się na wezwanie, mogą zostać ukarane:

• grzywną do 5000 zł – zgodnie z ustawą o służbie żołnierzy zawodowych,
• karą pozbawienia wolności do roku – w przypadku dalszego uchylania się od kwalifikacji,
• egzekucją administracyjną – grzywna może zostać ściągnięta z wynagrodzenia,
• utratą możliwości ochotniczego wstąpienia do wojska w przyszłości.

Wezwanie do kwalifikacji wojskowej powinno być doręczone co najmniej 7 dni przed wyznaczonym terminem. Unikanie obowiązku wojskowego jest traktowane poważnie, ponieważ wpływa na zdolność obronną państwa.

Jaką można otrzymać kategorię wojskową?

Komisja przyznaje jedną z czterech kategorii wojskowych. W aktualnym wykazie brakuje kategorii C (osoby zdolne do udziału w pospolitym ruszeniu, ale nie do pełnienia służby). Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny określa następujące kategorie zdolności do czynnej służby wojskowej:

• kategoria A – osoba zdolna do czynnej służby wojskowej,
• kategoria B – czasowo niezdolna (do dwóch lat),
• kategoria D – niezdolna do służby w czasie pokoju,
• kategoria E – osoba trwale i całkowicie niezdolna do służby wojskowej, zarówno w czasie pokoju, jak i wojny.

Obowiązkowa służba wojskowa została zawieszona na mocy ustawy z 21 listopada 2008 roku dotyczącej powszechnego obowiązku obrony RP. Polska armia przekształciła się w armię zawodową, co było elementem dostosowania struktur do standardów NATO i zmieniającej się sytuacji geopolitycznej. Jednak kwalifikacja wojskowa nadal jest prowadzona, aby w razie potrzeby móc szybko zwiększyć liczbę przeszkolonych rezerwistów.