Dzień Herbaty
Dzień Herbaty
Zacznijmy od garści cytatów na temat herbaty: „Herbatę się pija, by zapomnieć o hałasie świata”, „Jakość herbaty to decyzja, którą podejmują usta”, „Herbata to nektar świata”, „Herbata ożywia naszą wyobraźnię, podtrzymuje omdlewającą głowę i pozwala zachować spokój duszy”, „Herbata ma gorzko-słodki smak, jak samo życie”, „Człowiek bez herbaty nie jest w stanie zrozumieć prawdy i piękna”.
Oczywiście autorami większości z nich są Chińczycy, mistrzowie parzenia tego aromatycznego napoju, który otoczony jest swoistą estymą. Naród, dla którego spożywanie go stało się ceremoniałem obwarowanym ścisłymi zasadami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie oraz stało się kluczowym elementem tradycyjnych chińskich zaślubin.
Według legendy początki zwyczaju picia herbaty sięgają ponad 2700 lat p.n.e., ponieważ wtedy to mityczny cesarz Shennong przypadkowo zaparzył pierwszy napar z liści herbacianego krzewu. Jednak trudno jest ustalić datę czy też detale, wiadomo jest na pewno, że pierwsze zapiski dotyczące raczenia się herbatą pochodzą z X wieku p.n.e. W czasach nowożytnych natomiast chiński poeta Lu Yu napisał w VIII wieku „Księgę herbaty”, w której opisał krzew herbaciany, narzędzia do zbioru i selekcji liści, przybory do przyrządzania i picia herbaty oraz spisał plantacje i wymienił wielbicieli i znawców napoju. Jeżeli chodzi o inne kraje to herbata pojawiła się następnie w Mongolii i w Tybecie, poza oczywiście Japonią. W Europie pierwszym koneserem herbaty, a raczej czaju stali się Rosjanie (w wyniku podboju Syberii przez Chiny), potem Indie. Z kupcami hinduskimi herbata dotarła również do krajów arabskich. Do Europy herbatę przywieźli Holendrzy na początku XVII wieku, a w 1658 roku trafiła ona do Anglii.
Do Polski dotarła dopiero prawie wiek później, czyli w 1664 roku z Francji. Pierwszym, który wspominał ten aromatyczny napój w listach do żony Ludwiki Marii był król Jan II Kazimierz.
Początkowo była traktowana przez Polaków jako ziele lecznicze, wic zwyczaj picia herbaty rozpowszechnił się dopiero w drugiej połowie XVIII wieku. Pomogły w tym również dobre stosunki handlowe pomiędzy Polską i Anglią. Ze względu na wysoką cenę napój ten pity był jedynie na dworze królewskim, dworach magnackich oraz bogatej szlachty i mieszczan. Na terenach polskich okupowanych przez Rosję herbatę często nazywano czaj i parzono ją w samowarze. Stąd też wywodzi się słowo czajura, które w gwarze więziennej oznacza mocny napar z mieszanki 6 łyżek kawy, 6 łyżek herbaty i tytoniu z 1 papierosa zalewanego wrzącą gotowaną wodą za pomocą buzały, improwizowanej grzałki zrobionej z żyletek podłączonych przewodami do prądu. Herbata ma wiele typów i rodzajów, ze względu na użyte liście, kwiaty lub owoce (herbaty owocowe, ziołowe itd.) oraz technikę przetworzenia (herbaty aromatyzowane, prasowane itp.). Jednak jak mówi inne popularne stwierdzenie: herbatę wymyślili, Chińczycy, z jej picia znani są Anglicy, a najwięcej wypijają jej Polacy.
IB