XXV Jubileuszowe Góralskie Posiady Doktora Orawca

XXV Jubileuszowe Góralskie Posiady Doktora Orawca

Gminny Ośrodek Kultury oraz „Karczma Regionalna Baca” – Poronin, 14 września 2018 r.

XXV Jubileuszowe Góralskie Posiady Doktora Orawca odbyły się 14 września 2018 roku w Poroninie. Pierwsza część miała miejsce w Gminnym Ośrodku Kultury (GOK), a druga w „Karczmie Regionalnej Baca” w Poroninie. Spotkanie odbyło się w roku, który został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Rokiem Jubileuszu 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Poświęcone temu wielkiemu Jubileuszowi posiady zostały zorganizowane w 100 rocznicę odzyskania niepodleglości przez Polskę, w 50 rocznicę Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich, w 40 rocznicę wybrania Kardynała Karola Wojtyły na papieża, w 4 rocznicę kanonizacji Ojca Świętego Jana Pawła II oraz w 10 rocznicę powstania Fundacji Góralskich Posiadów dr. Orawca.

W ramach XXV Góralskich Posiadów dr. Orawca została zorganizowana Góralska Wieczornica Patriotyczna w reżyserii: dr. Bronisława Orawca-Wyśniego, Marii Dawidek oraz Anny Malaciny Karpiel. Wieczornica składała się z odśpiewania hymnu „Jeszcze Polska nie zginęła”, wystawy pt. „Błękitna Armia w walkach o niepodległość Polski”, koncertu Zespołu „Holeviaters”, występu Młodzieżowego Zespołu „Regle” im. Jana Jędrola, recytacji patriotycznych wierszy autorstwa F. Łojasa-Kośli  oraz wspólnego śpiewu wybranych pieśni patriotycznych. Wiersze recytowali Ewelina Rzadkosz oraz Maciej Dziubas.

Konferansjerami części pierwszej posiadów w GOK-u byli dr Bronisław Orawiec-Wyśni oraz Bronisław Chowaniec-Lejczyk, którzy odczytali m.in. kilka zdań z Uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 maja 2017 r.: (…)„11 listopada 1918 roku spełnił się sen pokoleń Polaków – Państwo Polskie narodziło się na nowo. Po rozbiorach i 123 latach niewoli, rusyfikacji i germanizacji, po wielkich powstaniach, wolna Polska powrócila na mapę świata. To dzięki tym, którzy pozostali nieugięci, nasz Naród wyszedł zwycięsko z dziejowej próby”.

1. Orawiec przypomniał jaką rolę spełniła w odzyskaniu niepodległości Błękitna Armia. Powiedział m.in: (…) Powstała w roku 1917 we Francji Błękitna Armia odegrała kluczową rolę w odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku. (…) Rozgromienie komunistycznej armii pod Warszawą, zwane „Cudem nad Wisłą”, bez udziału emigracyjnej armii polskiej przybyłej z Zachodu, byłoby wręcz niemożliwe.

Starosta Tatrzański Piotr Bąk podkreślił ważną rolę górali w odzyskaniu niepodległości: (…) W ruchu strzeleckim, w Legionach uczestniczyli górale z całego Podhala, ale o ich udziale w Błękitnej Armii Hallera mało kto wie (…). W okresie Wielkiej Wojny w mundurach cesarsko-królewskiej armii austriackiej służyło kilkaset tysięcy poborowych z terenu Galicji, w tej liczbie sporo górali (…). W Polsce stali się podstawą 20. dywizji górskiej. Żołnierze górskiej dywizji wyzwolili Galicję, opanowali Kijów, a potem uratowali Europę przed sowieckim zalewem – powiedział m.in. B. Bąk. Starosta przekazał B. Orawcowi kopię cennego oryginalnego dokumentu poświadczającego, że brat jego dziadka był żołnierzem 12. Dywizji Piechoty Strzelców Kresowych, zgłosił się do Armii Hallera pod Neapolem i walczył jako „obywatel i żołnierz Polski” (art., Tyg.Podh., 38/2018).

Dr Orawiec opisał też obrazy składające się na okolicznościową wystawę, która prezentowała najważniejsze dziejowe wydarzenia z historii Polski – począwszy od chrztu Polski, poprzez bitwę pod Grunwaldem, podpisanie orędzia dot. utworzenia niepodległego państwa polskiego przez Ignacego Jana Paderewskiego i prezydenta USA Woodrowa Wilsona, Bitwy Warszawskiej, aż po czasy współczesne.

Maria Dawidek i Anna Malacina Karpiel zostały uhonorowane przez organizatora B. Orawca przygotowanymi w Chicago statuetkami ze “złubcokami”, wygrawerowanymi tabliczkami, pamiątkowymi medalami Fundacji Posiadów, unikatowymi Białymi Orłami, przygotowanymi specjalnie na 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę, okolicznościowymi szarotkami oraz kwiatami. Starosta Piotr Bąk otrzymał medal Posiadów oraz Orła Białego, a Ewelina Rzadkosz i Maciej Dziubas – szarotki. B. Orawiec został wyróżniony Jubileuszowym medalem 90-lecia Związku Podhalan, Oddział Poronin.

Bezpośredno po pierwszej części posiadów, goście zostali zaproszeni do „Karczmy Regionalnej Baca”, gdzie miała miejsce dalsza część posiadów z bogatym programem artystycznym, wystąpieniami gości oraz poczęstunkiem. Honorowymi gośćmi posiadów był Franciszek Łojas-Kośla – wybitny poeta, publicysta, działacz

regionalny, autor libretta do oper góralskich, laureat Nagrody im. Oskara Kolberga, Srebrnego Krzyża Zasługi, Medalu Gloria Artis oraz Stanisław Gąsienica-Wawrytko – Sołtys Gminy Poronin, Honorowy Członek Związku Podhalan, Harnaś Roku 2001, twórca ludowy, kuśnierz, pieśniarz, tancerz, Laureat „Marki Tatrzańskiej” oraz Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W Karczmie „Baca” odbyła się także ceremonia pasowania na „Harnasia”, którym został Andrzej Skupień – prezes Związku Podhalan, byly wicestarosta Powiatu Tatrzańskiego, wicewójt Gminy Bukowina Tatrzańska. Honorowi Goście oraz „Harnaś” otrzymali statuetki ze “złubcokami”, pamiątkowe medale Fundacji Posiadów, Białe Orły, okolicznościowe szarotki, publikacje związane z Posiadami oraz kwiaty.

W posiadach uczestniczyło wielu dostojnych gości, którzy przybyli z wielu stron Polski i świata: b. senator RP prof. dr. hab. Stanisław Hodorowicz z córką dr med. Dianą Hodorowicz-Zaniewską, b. Konsul Generalny RP w Chicago Franciszek Adamczyk z małżonką p. Ireną, Starosta Tatrzański Piotr Bąk, Kawaler Bractwa –artysta malarz Piotr Jakubczak, Dyrektor Generalny Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego Gniewomir Rokosz Kuczyński oraz Dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej – Marta Grzybek, która odczytała list od Pani Karoliny Kaczorowskiej z Londynu, byłej Pierwszej Damy RP, małżonki ostatniego Prezydenta RP na uchodźctwie Ryszarda Kaczorowskiego. Świat nauki reprezentowali także: b. Minister Zdrowia RP prof. dr hab. Grzegorz Opala, słynny prof. etnomuzykolog Timothy Cooley z Uniwersytetu Santa Barbara w Kalifornii wraz z małżonką, dr Stanisława Trebunia-Staszel z UJ, dr med. Jacek Tętnowski,  dr med. Krzysztof Makuch, dr med. Lidia Kwiecińska-Bożek, Prezes Stow. Absolwentów LO im. O. Balzera w Zakopanem dr Małgorzata Wonuczka-Wnuk, dr Katarzyna Stoch z córką dr Małgorzatą Stoch, dr Mieszko Orawiec, Zofia Chowaniec oraz Maryla i Józef Majerczykowie.

Na posiadach obecni byli też znani działacze i przedstawiciele samorządów terytorialnych: wójt Gminy Poronin Bronisław Stoch z małżonką Janiną, zastępca wójta, dyrektor GOK-u Andrzej Buńda, sołtys Stanisław Gąsienica-Wawrytko, przewodniczący Rady Gminy Poronin Stanisław Staszel, wiceprzewodnicząca rady Gminy Zofia Górska, dyrektor Zespołu Szkół w Poroninie Zofia Chowaniec, prezes LKS „Poroniec”, honorowy obywatel Gminy Poronin Józef Pawlikowski „Bulcyk”, Tadeusz Ciszek, naczelnik i prezes OSP w Poroninie, b. naczelnik wydziału budownictwa i architektury powiatu tatrzańskiego Stanisław Dawidek, przewodnicząca Federacji Obrony Podhala, słynna sportsmenka Józefa Majerczyk-Chromik, koledzy z LO Antonina Gąsienica Giewont oraz b. wieloletni zastępca naczelnika TOPR Adam Marasek.

W posiadach brali udział przedstawiciele Zarządu Głównego Związku Podhalan (ZP) w Polsce z prezesem Andrzejem Skupniem na czele oraz ze Związku Podhalan w Północnej Ameryce (ZPPA) z wiceprezes Zofią Ustupską Bobak, a także członkowie ZP Oddział Poronin i Suche, m.in.: prezes Oddziału Poronin ZP Bronisław Chowaniec-Lejczyk z Zarządem i prezes Oddziału Suche Stanisław Staszel. Na posiady przybyli znani biznesmeni: Józef Pawlikowski „Bulcyk” (znana firma budowlana), Tadeusz Szostak Berda (słynna firma „Berdax”), Andrzej Stasik (lutnictwo, wyroby regionalne), Bronisław Strączek (firma kanalizacyjna), Józefa Majerczyk-Chromik (Pensjonat „Matuska”), dr Lidia Kwiecińska-Bożek (ekologiczne warzywa i przetwory) oraz Ewa i Krzysztof Cudzich – właściciele „Karczmy Baca”.

Posiady zaszczyciła najbliższa rodzina dr. Orawca: żona Grażyna z dziećmi Sylvią i Mieszkiem Orawiec-Wyśni, Stanisława Orawiec – żona brata Wojciecha Orawca Wyśniego, Anna Jarząbek-Wyrostek, Halina Bachleda Gąsienica „Curuś” z domu Dzierżęga, Tadeusz Dzierżęga z Chicago, Katarzyna Łukaszczyk z Orawców-Wyśnich, Maria Orawiec-Wyśni, Marek Orawiec-Wyśni, Ludwika Strączek z mężem Bronisławem, Stanisława Gąsienica Wawrytko z mężem Janem, Andrzej Gąsienica Makowski z córką Anną, Henryk, Krzysztof i Paweł Trebunia-Tutka oraz dr Katarzyna Stoch z córką dr Małgorzatą Stoch.

Świat kultury podhalańskiej reprezentowali wspaniali artyści: Jan Karpiel Bułecka, Henryk Trebunia-Tutka, Krzysztof Trebunia-Tutka, Stanisław Gąsienica-Wawrytko, Jan Gąsienica-Wawrytko, Małgorzata Stoch, przedstawiciele zespołu „Harnasie” ze Suchego, liczna grupa przedstawicieli zespołu „Regle”, muzyka góralska w składzie: Stanisław Galica Kasecka (prym), Wojciech Jędrol (II prym), Paweł Trebunia-Tutka (sekund), Robert Chech (basy).  Media reprezentowali redaktor Tygodnika Podhalańskiego Rafał Gratkowski oraz Józef Piech z Watra.pl. Wszyscy uczestnicy posiadów witani byli tradycyjnym, staropolskim zwyczajem: chlebem, solą, nalewką oraz muzyką góralską.

Gazda posiadów dr Bronisław Orawiec-Wyśni otworzył posiady oraz serdecznie powitał licznie przybyłych gości. W czasie posiadów głos zabrało wielu dostojnych gości. B. Orawiec otrzymał m.in. pamiątkową drewnianą plakietkę z „wyrytą” oryginalną dedykacją od Gminy Poronin, gratulacje i życzenia od Zespołu „Harnasie”, podziękowania od Naczelnej Rady Lekarskiej oraz wiele inych cennych i miłych dedykacji i upominków.

W części artystycznej wystąpili znakomici artyści podhalańscy: Jan Karpiel Bułecka, Krzysztof Trebunia-Tutka, słynna muzyka góralska, zespół regionalny „Regle”, przedstawiciele Zespołu „Harnasie”, a także: Gniewomir Rokosz Kuczyński, Krzysztof  Makuch, Jacek Tętnowski i inni. Za wspaniałe występy wszyscy otrzymali gromkie brawa. Ciąg dalszy to śpiewy, tańce i polki góralskie. Posiady zakończyła wspólna zabawa do późnych godzin nocnych. Zdjęcia wykonali: Katarzyna Gał, Józef Piech, Krzysztof Trebunia-Tutka, piszący sprawozdanie oraz Piotr Biel ze Studia Dalida, który również nagrał video.

Na zakończenie XXV Jubileuszowych Góralskich Posiadów Doktora Orawca, organizator podziękował za miłą, rodzinną, serdeczną atmosferę oraz gorąco zaprosił na kolejne Posiady.

BO

Foto: K. Gał, P. Biel, B. Orawiec