Niedobór żelaza

Niedobór żelaza

Na niedobór żelaza częściej cierpią kobiety. I choć żelazo występuje powszechnie, to jest dość trudno przyswajanym i wchłanianym pierwiastkiem. Gdy zaczyna brakować żelaza w organizmie, ciało wysyła sygnały ostrzegawcze.

Żelazo należy do mikroelementów, których zawartość w organizmie to mniej niż 0,01% (3-4 g). Pomimo tego jest niezwykle ważnym składnikiem dla jego funkcjonowania i do przebiegu kluczowych procesów biologicznych. Jako element hemoglobiny uczestniczy w transporcie tlenu do komórek organizmu. Będąc częścią enzymów chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Ponadto jako składowa enzymów bierze pośrednio udział w syntezie serotoniny, prostaglandyn, tlenku azotu, produkcji tyroksyny i trójjodotyroniny, a więc hormonów tarczycowych. Wpływa na metabolizm cholesterolu i sprzyja detoksykacji. Uczestniczy także w syntezie DNA. Pełni ważną rolę w zwalczaniu wirusów oraz bakterii przez układ immunologiczny.

Przyczyny niedoboru żelaza to:
– niewystarczającą podaż żelaza
– zwiększone zapotrzebowanie na żelazo (kobiety karmiące, dojrzewające, w okresie miesiączki)
– upośledzone wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego (np. przy biegunkach)
– utrata żelaza wskutek przewlekłych krwawień z przewodu pokarmowego, z dróg rodnych, z dróg moczowych i układu oddechowego.

Niedobór żelaza prowadzi do niedokrwistości, a najbardziej rozpoznawalnym sygnałem niedoboru żelaza jest bladość i chroniczne zmęczenie.

Inne typowe objawy to:
● zawroty i bóle głowy – niski poziom hemoglobiny wpływa na proces transportowania tlenu do mózgu. Wtedy to naczynia krwionośne zwężają się z powodu niedostatecznej ilości tlenu, wpływając na podwyższenie ciśnienia śródczaszkowego, a w konsekwencji powodując bóle głowy;
● nieregularne bicie serca, kołatanie – ze spadkiem poziomu hemoglobiny układ sercowo-naczyniowy zmuszony jest pracować ciężej, aby rozprowadzić tlen w całym organizmie;
● osłabienie – komórki i tkanki naszego ciała potrzebują tlenu do produkcji energii niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania każdej części naszego ciała i każdego narządu. Gdy zaczyna go brakować, cały system spowalnia i nie mamy siły;
● spłycenie oddechu – niskie rezerwy hemoglobiny oznaczają mniej tlenu dla układu oddechowego i krwionośnego oraz mięśni.

Źródła żelaza: wątroba, nerki, jaja, mięso i przetwory mięsne, ryby oraz drób, pełne ziarna zbóż, zielone warzywa, boćwina, pietruszka, buraki, brukselka, suszone warzywa i owoce.

Czynniki zwiększające przyswajalność żelaza – witamina C, niskie pH soku żołądkowego, obecność aminokwasów – histydyny (znajdziemy ją w mięsie i jego przetworach, rybach, mleku, pestkach, nasionach, kaszy gryczanej i roślinach strączkowych) i lizyny (źródła to: mleko i jego przetwory, jaja, ryby, ziemniaki, mięso i przetwory, fasola, migdały i drożdże). Dlatego warto jeść produkty bogate w żelazo w połączeniu z pokarmami bogatymi w witaminę C: buraki z sokiem z cytryny, płatki pełnoziarniste z truskawkami, malinami czy borówkami, zielone warzywa z papryką.

Czynniki utrudniające przyswajanie żelaza – kwas fitynowy, fosforany, białka kazeinowe, serwatkowe zawarte w mleku i jego przetworach, wapń, mangan, miedź, cynk, kadm oraz ołów.

CONCILIO