Królestwo knedlików

Królestwo knedlików

Podczas kolejnej kulinarnej podróży po chicagowskich kuchniach świata proponuję wybrać się do królestwa knedlików, czyli restauracji serwującej tradycyjne potrawy kuchni Czechów, naszych południowych sąsiadów.

Z racji wspólnego rodowodu i bliskości położenia potrawy jakie dziś zaproponuję będą w pełni satysfakcjonowały nasze przyzwyczajenia kulinarne i gusta smakowe. Jako bonus wyjdziemy z tej restauracji nie tylko syci, ale także rozluźnieni, rozbawieni i w wyśmienitym nastroju, bo przecież nie da się na poważnie lub na smutno recytować wszystkich tych przekomicznych nazw potraw naszych słowiańskich braci. Z resztą od dawien dawna wiadomo, że śmiech to zdrowie, więc nawet nie myślcie o ominięciu czeskiej jadłodajni (jídelna) lub restauracji.

Tak więc zacznijmy od knedlików.
Ten rodzaj bułki gotowanej na parze i krojonej w plasterki w kuchni czeskiej pełni funkcję naszych ziemniaków lub kasz, co oznacza, że podawany jest z wszelkimi rodzajami mięs. Dlatego jeżeli otworzymy menu czeskiej knajpki lub restauracji do wyboru mamy knedliki i maso czyli mięso. A wśród mięs: kuře (kura), vepřové (wieprzowina), hovězí (wołowina) i kachna (kaczka). Do tego omáčka czyli sos i jakiś dodatek w postaci surówki lub jarzyn czyli příloha. Typowe zestawy z chlebowymi (najbardziej popularny rodzaj) lub ziemniaczanymi knedlikami to hovězí guláš s knedlíkem (gulasz wołowy z knedlikami) gdzie krojone w plastry bułki serwuje się z kawałkami mięsa w ciemnym gęstym sosie własnym, svíčková na smetaně s knedlíkem (polędwica wołowa w sosie podbijanym śmietaną z knedlikami), vepřová pečeně, knedlík, zelí (pieczeń wieprzowa z kendlikami i kapustą kiszoną), smažený vepřový řízek, bramborové knedlíky (kotlet wieprzowy z ziemniaczanymi knedlikami) lub pečená kachna se zelím a knedlíkem (pieczona kaczka z knedlikami i kapustą kiszoną). Pamiętajmy, że kromki knedlikowe serwowane są zawsze z jednej strony talarza, a mieso i sos z drugiej, czyli nie polewa się ich sosem, gdyż wtedy stały by się nieapetyczną papką.

Jeżeli jesteśmy tradycjonalistami to zamiast knedlika możemy zamówić ziemniaki vařené brambory (gotowane), opékané brambory (pieczone), bramborová kaše (tłuczone na gładką masę), šťouchané brambory (rozdrobnione na kawałki) lub bramborové hranolky (frytki).
Mięsa w czeskiej restauracji są przyrządzane podobnie jak w polskiej kuchni, więc nie muszę się tu szczególnie rozpisywać na ten temat. Wiadomo pierwsze skrzypce grają takie przyprawy jak sól, pieprz, mieszanka sproszkowanych suszonych jarzyn, cebula, czosnek, zielenina i zioła. Sposób ich obróbki to oczywiście pieczenie, smażenie, duszenie lub wędzenie.
Sosy z dodatkiem jakich się je podaje to tradycyjne ciemne lub jasne sosy mięsne zabielane śmietaną albo sosy warzywne np. kremowy sos paprykowy, w którym wszystkie składniki zostały zmiksowane by uzyskać jednolitą konsystencję. Dodatkami do dań mięsnych i nie tylko są kapusta kiszona, buraczki, czerwona kapusta lub bukiet jarzyn. Nie zapomnijmy też o rybach, w końcu wegetarianie też znajdą coś dla siebie u Czechów. Ryby serwowane w daniach kuchni czeskiej to łosoś, makrela, tilapia, dorsz. Zazwyczaj są pieczone w piekarniku lub smażone w panierce z dodatkiem ziemniaków i surówek.

Wielu z nas przepada za pieczonym, ciągnącym się serem żółtym, dlatego jako przystawkę musicie zamówić specjał naszych sąsiadów – smažený sýr, kawałki sera obtaczane w panierce z jajka i bułki tartej (jak nasze kotlety) i serwowany na ciepło z sosem tatarskim. Ktoś kto jeszcze nigdy nie próbował czeskich specjałów na pewno zasmakuje w tym jakże prostym i satysfakcjonującym daniu. Innymi popularnymi przystawkami są smažené žampiony, panierowane i przysmażane pieczarki albo plněná paprika s rajskou omáčko, papryka z nadzieniem w sosie pomidorowym. Halušky to ziemniaczane kluski (kopytka) z przysmażoną cebulką i bryndzą. Oczywiście w menu znajdą się też takie potrawy jak placki ziemniaczane, gołąbki i pierogi.

Każdy zgłodniały miłośnik zup znajdzie też coś dla siebie. Czesi polecają bramboračka (zupę ziemniaczaną), česnečka (zupę czosnkową), kuřecí polévka s nudlemi (rosół), zelňačka (kapuśniak z kapusty kiszonej), koprovka (zupę koperkową), a dla mięsożerców, hovězí polévka s játrovými knedlíčky czyli zupę na bazie wołowiny z pierożkami z wątróbki.

Ten sycący posiłek możemy zakończyć smakowitym deserem. Do wyboru mamy oczywiście knedliki, ale tym razem na słodko. Wyglądem przypominają nasze pyzy z nadzieniem owocowym (śliwkowym, truskawkowym, jagodowym lub morelowym) polane roztopionym masłem i posypane cukrem, makiem lub serkiem białym, czasem nawet słodkim kakaem w granulkach. Gdy przyjdzie nam ochota na coś z listy ciast polecam medovnik czyli miodownik albo palačinky, po naszemu naleśniki z różnorakim nadzieniem owocowo-czekoladowo-orzechowym oraz kołacze i kołaczki.

Nie wszyscy bywalcy są miłośnikami słodkości, dlatego dla nich w karcie znajduje się bogata oferta znanych na całym świecie piw. Ten złoty, boski nektar wyprodukowany przez Czechów cieszy się przecież niesłabnącym powodzeniem u Polaków.

Przepis:

Nadziewana papryka

• 8 papryk
• ok. 6 łyżek masła
• 1 duża cebula pokrojona w kostkę
• 1 ½ funta mielonego mięsa wołowego
• sól, pieprz
• 1 cup ryżu (nie ugotowany)
• ok 1 galonu soku pomidorowego

Papryki umyj, odkrój wierzch i wytnij gniazdka nasienne i jasny miąższ. Na patelni roztop masło i przyrumień na nim cebulę. W misce wymieszaj cebulę z masłem, wołowinę. Dodaj sól i pieprz do smaku. Na końcu dodaj ryż i jeszcze raz dokładnie wymieszaj. Nakładaj mieszankę do wydrążonych papryk. Na spód dużego rondla wlej olej, następnie układaj papryki. Pamiętaj, aby papryki nie wystawały z garnka, odległość od górnej krawędzi powinna wynosić około 2 inch. Wlej tyle soku pomidorowego, aby zakryć papryki. Jeżeli pozostało ci coś mieszanki ryżowo-mięsnej możesz uformować z niej małe kulki i wrzucić do sosu. Piecz w piekarniku nagrzanym do 300 st. F około 2-3 godz. Od czasu do czasu zamieszaj sos. Potrawa jest gotowa, gdy sos zgęstnieje, a jego ilość ulegnie redukcji, a mięso i ryż są upieczone.

Życzę smacznego!

SMAQUCH