Cichy złodziej kości

Cichy złodziej kości

24 czerwca obchodzimy Światowy Dzień Chorych na Osteoporozę. Jest to jedna z głównych chorób cywilizacyjnych. Wywołuje nieodwracalne zmiany w naszym organizmie. Choroba ta działa podstępnie, nie daje żadnych wczesnych objawów, nie sprawia nam bólu.

Statystyki – ciekawostki
• co 10 człowiek na świecie cierpi na osteoporozę.
• rocznie na świecie osteoporoza zostaje zdiagnozowana u 8.9 miliona osób – średnio co 3 sekundy ktoś dowiaduje się, że jest chory.
• co 30 sekund z powodu osteoporozy dochodzi do złamania jakies kości.
• na świecie z osteoporozą żyje 200 milionów kobiet – jest to 1/10 populacji żeńskiej na świecie w wieku 60 lat, 1/5 populacji kobiet w wieku 70 lat i 2/5 kobiet w wieku 80 lat. Wśród kobiet 90 lat i więcej szacuje się, że aż 2/3 cierpi na osteoporozę.
• w Stanach Zjednoczonych blisko 10 milionów osób ma zdiagnozowaną osteoporozę, a u 34 milionów istnieje ryzyko zachorowania na tę chorobę.
• w Polsce około 25 procent kobiet i 13 procent mężczyzn cierpi na osteoporozę.
• bardziej narażone na zachorowanie są kobiety niż mężczyźni. Wynika to ze spadku estrogenu w organizmie po menopauzie. Szacuje się, że nawet co druga kobieta może zachorować na osteoporozę.
• w wyniku osteoporozy dochodzi do zaniku kości i złamań – najczęściej złamaniom ulega kość przedramienia, ramienia oraz kość biodrowa.

Przyczyny osteoporozy
Jak już wyżej wspomniałam częściej na osteoporozę chorują kobiety, zwłaszcza po przejściu menopauzy. I na to niestety nie mamy wpływu. Podobnie jak na kolejny czynnik – wiek. Im jesteśmy starsi, tym pojawia się wyższe ryzyko zachorowania. Również geny mają swój udział – skłonność rodzinna do złamań, słabe kości – to kolejne czynniki sprzyjające osteoporozie. Na chorobę tę zapadają też osoby, które w młodości miały problem z tarczycą, wątrobą, nerkami czy jelitami. Na te czynniki nie mamy wpływu. W dużej jednak mierze sami jesteśmy sobie winni – dieta skąpa w wapń, papierosy, alkohol, stosowanie sterydów czy leków uspokajających, brak ruchu to czynniki, które możemy zmienić. Czas zadbać o siebie – zwłaszcza gdy wiemy, że możemy być genetycznie obciążeni osteoporozą.

Objawy osteoporozy
Porowatość kości, bo tak też nazywa się osteoporozę, trudno jest wykryć. Najczęściej o chorobie dowiadujemy się w momencie, kiedy trafiamy na oddział chirurgiczny ze złamaniem ręki, biodra czy innej kości. W wyniku badań gęstości kości zostaje przedstawiona nam diagnoaza – „Cierpi Pan/i na osteoporozę i nic z tym faktem niestety nie możemy zrobić.” Jest jednak kilka syndromów, które powinny nas zaniepokoić, a należą do nich:
• bóle kończyn powtarzające się pod wpływem obciążenia,
• obniżenie wzrostu,
• bóle kręgosłupa,
• złamania kości przy niewielkich urazach,
• garb,
• wahania masy ciała, zwłaszcza spadek.

Leczenie osteoporozy
Zacznijmy od tego, że medycyna stoi na wysokim poziomie i każdego dnia słyszymy o nowinkach medycznych, które mają pomóc rozpoznać wcześniej. Aby zdiagnozować osteoporozę przeprowadza się badanie gęstości kości – badanie densytometryczne, które zazwyczaj dotyczy kręgosłupa – odcinka lędźwiowego lub biodra. Na podstawie gęstości kości – jej wytrzymałości lekarze są w stanie powiedzieć, czy badana osoba cierpi na osteoporozę. Można też zbadać poziom wapnia i fosforu we krwi. Jedną z technik stosowanych współcześnie jest także badanie określające ryzyko wystąpienia złamań. Dokonuje się go za pomocą metody FRAX.
Leczenie osteoporozy jest zachowawcze i głównie za pomocą generycznych bisfosfonianów, które mają za zadanie zapobiegać „gubieniu kości”. Osoby cierpiące na osteoporozę powinny zmienić dietę na bogatą w wapń i fosfor i przede wszystkim przestrzegać zalecenia terapii – regularnie zażywać leki i zadbać o aktywność fizyczną. W przypadku osób, które nie stosowały się do terapii ryzyko kolejnych złamań wzrosło nawet o 50%.
Dieta osoby chorej na osteoporozę powinna zawierać: mleko i jego przetwory, owoce, rośliny strączkowe, warzywa (kapusta, brokuły, brukselka, jarmuż), ryby morskie, orzechy, migdały, nasiona sezamu, maku i słonecznika, kaszę gryczaną i jaglaną.

I na koniec ciekawostka – według naukowców na osteoporozę chorują częściej osoby szczupłe niż te z nadwagą. Kobiety, które są szczupłe, a ich waga nie przekracza 50 kg mają mniejszą masę kości od tych pań, których kości każdego dnia muszą dźwigać sporo zbędnych kilogramów. U pań z nadwagą estrogen jest produkowany w większej ilości, a to kolejna zaleta. Nie mniej jednak nie zachęcamy do „zdobywania” ekstra kilogramów, a raczej do aktywnego i bogatego w ruch życia.

Ruda