Fakty i mity – czyli co rodzice powinni wiedzieć o narkotykach!
Fakty i mity – czyli co rodzice powinni wiedzieć o narkotykach!
Gdy mówimy o narkotykach, to do większości z nas pasuje powiedzenie: „mądrzejsze jajo od kury”. Nasza wiedza na temat współczesnych środków uzależniających często sprowadza się do ważnego, lecz powierzchownego stwierdzenia – są one szkodliwe!
Aby pomóc naszym dzieciom nie sięgać po narkotyki musimy sami coś więcej o nich wiedzieć.
Zdarza nam się, że w wyniku własnej niewiedzy „zostajemy wyprowadzeni w pole”. Nawet, gdy nasze dziecko dopiero zaczyna eksperymentować z narkotykami, jakże wtedy łatwo oszukać nieświadomych rodziców!
Wystarczy jednak, abyśmy zdobyli podstawowe informacje na temat środków odurzających i dziecku nagle przestaje „opłacać się” jakakolwiek zabawa w narkotyki. Pracując od lat z uzależnioną młodzieżą wielokrotnie słyszę od moich młodych klientów stwierdzenie:
„…No tak, inni koledzy mogą wrócić „na haju” (odurzeni), a ich rodzice nie mają pojęcia, co tak naprawdę się z nimi dzieje. Z moimi już to nie przejdzie, są na to za mądrzy…”
Taki „efekt terapeutyczny” jest możliwy do przeprowadzenia w każdej rodzinie. Jest to jednak możliwe, gdy my, dorośli odstąpimy od szkodliwych mitów na temat uzależnień.
Oto kilka ich przykładów:
• Nasze dziecko ma dopiero 10 lat, nie musimy sobie jeszcze zawracać głowy takimi sprawami jak narkotyki.
Nic bardziej mylącego. Jest to tzw. „ostatnia chwila” na przygotowanie się do wspierania dziecka w utrzymaniu abstynencji. Do pierwszych eksperymentów z substancjami odurzającymi (alkohol, papierosy, marihuana) dochodzi najczęściej w 12-13 roku życia. Aby nasze dziecko odpowiednio przygotować do przezwyciężania pierwszych pokus i propozycji musimy jak najwcześniej rozmawiać z nim na ten temat używając właściwych argumentów popartych naszą wiedzą. Najmniej skuteczne jest stwierdzenie:.. Jak będziesz brał narkotyki to obedrę cię ze skóry…
• Jesteśmy zgodną rodziną, nikt z nas nie pali ani nie pije. Nasze dziecko nie ma powodów do zażywania narkotyków.
Niestety, jest to kolejna złudna nadzieja. Najczęstszym powodem, dla którego młodzi ludzie sięgają po narkotyki jest naturalna dla tego okresu życia CIEKAWOŚĆ. Nastolatki są ciekawe świata, nowych doświadczeń i wrażeń. Nawet te, z właściwie funkcjonujących domów mogą mieć ochotę na doświadczenie, czym jest narkotykowy ”high”.
• Pozwoliliśmy naszemu szesnastolatkowi na palenie papierosów (lub picie piwa), a on obiecał nam, że nie będzie używał narkotyków.
Jest to ogromnie ryzykowna umowa. Alkohol, papierosy, same w sobie są silnie uzależniającymi środkami. Są również tzw. wprowadzaczami do świata pozostałych narkotyków. Wśród młodych palaczy o wiele szybciej pojawi się ktoś proponujący dla „zabawy” skręta z marihuany. Częściej do prób z narkotykami dochodzi, gdy młody człowiek znajduje się pod wpływem alkoholu. W wyniku działania alkoholu w mózgu zostaje zakłócona praca ośrodków odpowiedzialnych za podejmowane decyzji i… zapominamy wtedy nawet o tych najistotniejszych obietnicach. Legalny wiek palenia papierosów to 18 rok życia, a spożywania alkoholu 21 lat.
• Nasze dziecko po raz pierwszy wróciło do domu pod wpływem alkoholu/narkotyków. Czy powinniśmy z tego robić wielki problem? Na pewno należałoby przy pomocy specjalisty d/s uzależnień OKREŚLIĆ ten problem. Czy jest to rzeczywiście pierwsza próba, czy też jeden z kolejnych razów odurzania się, który ostatecznie został przez nas zauważony? Jakiego typu pomoc potrzebna będzie dziecku do utrzymania trzeźwości? Takie problemy należy poruszyć, nawet w przypadku osoby jedynie eksperymentującej z narkotykami.
Musimy również pamiętać, że do głębokich uzależnień narkotykowych nie dochodzi nagle. Są one wynikiem kolejnych „razów”, których nikt w porę nie zauważył.
• Słabe i mocne narkotyki.
Dawno już odeszliśmy od tego rodzaju rozróżnień. Niestety, pokutują one jeszcze w świadomości zarówno „biorących” jak i też ich otoczenia.
KAŻDA SUBSTANCJA ODURZAJĄCA (alkohol, nikotyna, marihuana, amfetamina, heroina, kokaina – oto przykłady kilku) POWODUJE UZALEŻNIENIE PSYCHICZNE. Przezwycięża się je latami intensywnej terapii zarówno samego uzależnionego jak i jego rodziny. To właśnie skutkami uzależnienia psychicznego są najdotkliwsze straty społeczne, ekonomiczne i wreszcie indywidualne. Osoba uzależniona (im młodsza tym szybciej to uzależnienie następuje) zaczyna myśleć jedynie kategoriami zdobycia narkotyku i jego użycia, zatracając szybko wartości moralne, normy i poczucie własnej godności.
Wszystkie narkotyki uzależniają psychicznie, natomiast pewne z nich np. marihuana nie powodują tak silnego uzależnienia fizycznego.
Prawdę mówiąc, nawet z głębokim uzależnieniem fizycznym jesteśmy w stanie „uporać się” przechodząc kilkudniowe odtrucie, np. w szpitalu. Natomiast właściwy problem nałogu leży w sferze psychicznej. Dlatego, gdy słyszymy: „To przecież tylko marihuana”, bądźmy świadomi, do czego może ona prowadzić.
Przedstawiłam Państwu najczęściej zadawane przez rodziców pytania. Oczywiście nie wyczerpują one tematu związanego z uzależnieniami dzieci i młodzieży.
Na zakończenie zamieszczam listę symptomów sugerujących zażywanie narkotyków:
• Zmiana stylu życia, ubierania się
• Gwałtowne zmiany nastrojów
• Nagłe oddalenie psychiczne dziecka
• Nieprzestrzeganie zasad obowiązujących w domu
• Problemy ze spaniem
• Nagły brak apetytu, lub napady głodu
• Przekrwione oczy, lub zmiany w wielkości i wyglądzie źrenic
• Gorsze oceny i zachowanie w szkole
• Wagary lub spóźnienia
• Zanik dotychczasowych zainteresowań
• Kolekcjonowanie przyrządów, emblematów wiążących się z narkotykową subkulturą
• Zmiana dotychczasowych przyjaciół, nowi znajomi trzymani w tajemnicy
• Problemy finansowe
• Kradzieże
• Ucieczki z domu
• Udział w alkoholowych/narkotykowych imprezach
Każdy z tych sygnałów ostrzegawczych może sporadycznie pojawić się u naszego dziecka. Gdy jednak w krótkim przedziale czasu obserwujemy kilka z nich to jest wysoce prawdopodobne, że w grę wchodzi nadużywanie narkotyków/alkoholu.
Najważniejszym jest wtedy dotarcie do dziecka i znalezienie jak najszybciej profesjonalnej pomocy. Młodzieżowy Punkt Zwrotny działający przy Zrzeszeniu Amerykańsko Polskim oferuje Państwu konsultację i wsparcie, a uzależnionemu dziecku stworzy szansę na świadome budowanie abstynencji.