Kalendarium z łezką w oku – 19 – 25 lutego

Kalendarium z łezką w oku – 19 – 25 lutego

POLSKA

19 luty
1807 Na Starym Rynku w Bydgoszczy uroczyście odczytano dekret Napoleona Bonaparte o utworzeniu Księstwa Warszawskiego.
1987 USA zniosły sankcje gospodarcze wobec PRL, nałożone po wprowadzeniu stanu wojennego.
1993 W Wojsku Polskim została wprowadzona dewiza Bóg, Honor, Ojczyzna.

20 luty
1919 Józef Piłsudski został zatwierdzony przez Sejm jako głowa państwa z tytułem Naczelnika Państwa.
1966 Założono Teatr STU w Krakowie.

21 luty
1574 Henryk III Walezy został koronowany na pierwszego elekcyjnego króla Polski.

21 luty 1936
Uruchomiono kolej linową
na Kasprowy Wierch.

Zdj. Zbiory PEŻ

Kolej linowa na Kasprowy Wierch była prestiżową i propagandową inwestycją II RP prezentującą ówczesną nowatorską polską technikę i architekturę. Inicjatorem budowy był prezes Polskiego Związku Narciarskiego i wiceminister transportu inż. Aleksander Bobkowski. Głównym architektem był inż. arch. Aleksander Kodelski, natomiast kierownikami budowy zostali inż. M. Stadnicki i inż. B. Lange. Pierwotny plan zakładał, że kolejka zostanie wybudowana w ciągu 7 miesięcy, a w pracach weźmie udział ok 600 osób. Jednak jak się okazało żadne przedsiębiorstwo nie było w stanie podołać takim planom, dlatego postanowiono prowadzić budowę systemem gospodarczym, zatrudnić wykwalifikowanych kamieniarzy, traczy i cieśli. Budowa wywołała też żywą dyskusję społeczną i protesty ze strony działaczy ochrony środowiska, a nawet zmusiła do dymisji Państwową Radę Ochrony Przyrody. Jednak budowa kolejki nie była taka zła ponieważ pociągnęła za sobą kolejne projekty i inwestycje: obserwatorium na Kasprowym, tzw. ceprostradę i hotel na Kalatówkach. Ta pierwsza tego typu inwestycja w Polsce lat 60. składa się z dwóch niezależnych od siebie odcinków: z Kuźnic na Myślenickie Turnie i z Turni na Kasprowy Wierch. Wagoniki kolejki budowane były oczywiście w stoczni gdańskiej, a liny robiono w fabryce w Sosnowcu. Samochodami dowożono materiały na Turnie, a stamtąd furmanki zaprzężone w koniki huculskie wiozły wszystko na Halę Gąsienicową. Budowa rzeczywiście trwała rekordowe 7 miesięcy, ale podczas ostatnich 2 miesięcy liczba pracowników wzrosła do 1000. Koszt budowy wyniósł ponad 3,5 miliona zł, ale zwrócił się jeszcze przed końcem 1939 roku. Przez ponad 70 lat kolej linowa przewiozła ponad 38 milionów pasażerów, a gruntowny remont przeprowadzono ostatnio w 2007 roku.

1946 Utworzono Ochotniczą Rezerwę Milicji Obywatelskiej (ORMO).
1975 Premiera filmu Ziemia obiecana w reżyserii Andrzeja Wajdy.

22 luty
1925 Założono Polski Związek Hokeja na Lodzie.
1931 Przebywająca w domu zakonnym w Płocku siostra Faustyna Kowalska miała pierwsze objawienie Chrystusa.
1976 Przy Komendzie Stołecznej MO utworzono pierwszy w kraju oddział antyterrorystyczny.

23 luty
1998 Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski w Warszawie i papież Jan Paweł II w Watykanie ratyfikowali konkordat między Polską a Stolicą Apostolską.
1999 Premier RP Jerzy Buzek podpisał akt ratyfikacyjny o wejściu Polski do NATO.

24 luty
1818 W Pałacu Radziwiłłów w Warszawie (obecnie Pałac Prezydencki) odbył się pierwszy publiczny koncert 8-letniego Fryderyka Chopina.
1995 W Instytucie Badań Jądrowych w Otwocku-Świerku wyłączono pierwszy polski badawczy reaktor jądrowy EWA.

25 luty
1809 Książę Józef Poniatowski został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Virtuti Militari.
1977 Premiera filmu „Człowiek z marmuru” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

ŚWIAT

19 luty
1878 Thomas Alva Edison opatentował fonograf.
1989 W Sztokholmie otwarto halę widowiskowo-sportową Globen, największy kulisty obiekt na świecie.
2010 Pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 112 otrzymał na cześć Mikołaja Kopernika nazwę copernicium.

20 luty
1809 Wojna na Półwyspie Iberyjskim: wojska francusko-polskie po dwumiesięcznym oblężeniu zdobyły Saragossę.
1933 Kongres Stanów Zjednoczonych przyjął 21. poprawkę do konstytucji znoszącą prohibicję.
2008 Parlament Luksemburga przyjął ustawę legalizującą eutanazję.

21 luty
1848 Karol Marks i Fryderyk Engels ogłosili w Londynie Manifest komunistyczny.
1947 W Nowym Jorku zaprezentowano aparat do fotografii błyskawicznej Polaroid.

22 luty
1846 Po raz ostatni zabrzmiał amerykański Dzwon Wolności.
1997 Naukowcy z Instytutu Roślin pod Edynburgiem w Szkocji poinformowali o sklonowaniu pierwszego ssaka – owcy Dolly (urodziła się 5 lipca 1996 roku).
2015 Odbyła się 87. ceremonia wręczenia Oscarów. Nagrodę w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego po raz pierwszy w historii zdobył film zgłoszony przez kinematografię polską – „Ida” w reżyserii Pawła Pawlikowskiego.

23 luty
532 Rozpoczęto budowę świątyni Hagia Sofia w Konstantynopolu.
1887 Zakazano importu chińskiego opium do USA.
2007 W porcie lotniczym w amerykańskim Phoenix zastosowano po raz pierwszy skaner do prześwietlania odzieży pasażerów przy pomocy promieniowania RTG.

24 luty
1873 W Kalkucie uruchomiono pierwszą linię tramwaju konnego.

25 luty
2004 Premiera filmu „Pasja” w reżyserii Mela Gibsona.
2006 Populacja Ziemi osiągnęła 6,5 miliarda.