Kartka z historii – Pomnik Małego Powstańca

Kartka z historii – Pomnik Małego Powstańca

1 października 1983
W Warszawie odsłonięto
Pomnik Małego Powstańca

Przy ulicy Podwale, u zbiegu z ulicą Wąski Dunaj przy zewnętrznym murze obronnym Starego Miasta w Warszawie znajduje się Pomnik Małego Powstańca, przypominający o najmłodszych uczestnikach powstania warszawskiego.

Autorem monumentu jest Jerzy Jarnuszkiewicz, który pracując jako wolontariusz przy odgruzowywaniu stolicy postanowił upamiętnić najmłodszych powstańców (należy zaznaczyć, że dzieci nie dopuszczano do walki w powstaniu) w odpowiedzi na apel harcerzy. To właśnie  harcerze z Chorągwi Stołecznej AHP im. Bohaterów Warszawy zebrali 1 mln złotych, które pokryły koszty wzniesienia pomnika.

Rzeźba powstała w pracowni Biura Odbudowy Stolicy, początkowo nosiła nazwę Dziecko-bohater i była zwycięskim projektem konkursu Związku Polskich Artystów Plastyków. Figura chłopca została ustawiona na pozostałościach ósmej baszty półokrągłej zewnętrznego obwodu murów obronnych Starego Miasta, a rok po jej odsłonięciu dodano także tablicę pamiątkową z  czerwonego piaskowca, na której wyryto słowa piosenki „Warszawskie dzieci”.

Przez wiele lat Mały Powstaniec znany był z tysięcy kopii rozprowadzanych przez pracownię Władysława Miecznika mylnie przypisujący autorstwo figury Janowi Małecie. Ale w 1979 roku warszawski sąd ostatecznie rozstrzygnął spór dotyczący praw autorskich do Antka Rozpylacza (jak popularnie nazywano pomnik) na korzyść Jarnuszkiewicza.