Kartka z historii – kolejka linowa na Kasprowy Wierch

Kartka z historii – kolejka linowa na Kasprowy Wierch

Kolej linowa na Kasprowy Wierch była prestiżową i propagandową inwestycją II RP prezentującą ówczesną nowatorską polską technikę i architekturę.

Inicjatorem budowy był prezes Polskiego Związku Narciarskiego i wiceminister transportu inż. Aleksander Bobkowski. Głównym architektem był inż. arch. Aleksander Kodelski, natomiast kierownikami budowy zostali inż. M. Stadnicki i inż. B. Lange.
Pierwotny plan zakładał, że kolejka zostanie wybudowana w ciągu 7 miesięcy, a w pracach weźmie udział ok 600 osób. Jednak jak się okazało żadne przedsiębiorstwo nie było w stanie podołać takim planom, dlatego postanowiono prowadzić budowę systemem gospodarczym, zatrudnić wykwalifikowanych kamieniarzy, traczy i cieśli.

Budowa wywołała też żywą dyskusję społeczną i protesty ze strony działaczy ochrony środowiska, a nawet zmusiła do dymisji Państwową Radę Ochrony Przyrody. Jednak budowa kolejki nie była taka zła ponieważ pociągnęła za sobą kolejne projekty i inwestycje: obserwatorium na Kasprowym, tzw. ceprostradę i hotel na Kalatówkach.

Ta pierwsza tego typu inwestycja w Polsce lat 60. składa się z dwóch niezależnych od siebie odcinków: z Kuźnic na Myślenickie Turnie i z Turni na Kasprowy Wierch. Wagoniki kolejki budowane były oczywiście w Stoczni Gdańskiej, a liny robiono w fabryce w Sosnowcu. Samochodami dowożono materiały na Turnie, a stamtąd furmanki zaprzężone w koniki huculskie wiozły wszystko na Halę Gąsienicową.

Budowa rzeczywiście trwała rekordowe 7 miesięcy, ale podczas ostatnich 2 miesięcy liczba pracowników wzrosła do 1000. Koszt budowy wyniósł ponad 3,5 miliona zł, ale zwrócił się jeszcze przed końcem 1939 roku.

Przez ponad 70 lat kolej linowa przewiozła ponad 38 milionów pasażerów, a gruntowny remont przeprowadzono ostatnio w 2007 roku.

IB
zdj. archiwalne: PEŻ oraz fotopolska