Kiedy do psychiatry, a kiedy do psychologa
Kiedy do psychiatry, a kiedy do psychologa
W dzisiejszym świecie zdrowie psychiczne staje się coraz bardziej istotnym elementem naszego dobrostanu. W poszukiwaniu pomocy często natykamy się na dwie główne profesje: psychiatrów i psychologów.
Choć cele psychiatrów i psychologów wydają się podobne — pomaganie ludziom w radzeniu sobie z problemami emocjonalnymi, psychicznymi i behawioralnymi — różnice między nimi są istotne i warto je zrozumieć. O tych różnicach porozmawiamy z psycholog Angeliką Danek, psycholożką, psychoterapeutką oraz właścicielką wielokulturowego centrum psychologicznego w Chicago.
Kim jest psycholog, a kim psychiatra i czym się zajmują?
Angelika Danek: Psycholog to specjalista zajmujący się badaniem i terapią ludzkich zachowań, emocji oraz procesów myślowych. Psycholodzy nie są lekarzami, więc nie przepisują leków. Ich praca polega głównie na prowadzeniu terapii indywidualnej, grupowej czy rodzinnej, diagnozowaniu problemów psychicznych oraz udzielaniu wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Na przykład, kiedy ktoś przeżywa trudności w relacjach rodzinnych, może zgłosić się do psychologa. Psychiatra to lekarz medycyny, który specjalizuje się w diagnozowaniu i leczeniu zaburzeń psychicznych. Jako lekarz, psychiatra może przepisywać leki, a jego praca często polega na prowadzeniu farmakoterapii. Psychiatra zajmuje się diagnozowaniem chorób psychicznych, takich jak depresja, schizofrenia czy zaburzenia lękowe oraz monitorowaniem przebiegu leczenia.
Czy mogłaby pani podać przykłady sytuacji, kiedy powinniśmy zgłosić się do psychologa, a kiedy do psychiatry?
Do psychologa możemy zgłosić się w sytuacjach, gdy potrzebujemy wsparcia emocjonalnego, przeżywamy trudności życiowe, takie jak rozwód, utrata bliskiej osoby, problemy w pracy czy w relacjach międzyludzkich. Psycholog pomoże nam zrozumieć nasze emocje, nauczyć się radzić sobie ze stresem czy poprawić nasze umiejętności interpersonalne. Do psychiatry natomiast powinniśmy zgłosić się, gdy zauważamy u siebie lub u bliskiej osoby objawy poważniejszych zaburzeń psychicznych, takie jak długotrwałe obniżenie nastroju, myśli samobójcze, silne stany lękowe, halucynacje czy zaburzenia snu. Psychiatra pomoże w postawieniu diagnozy i wdrożeniu odpowiedniego leczenia farmakologicznego.
Jak wygląda współpraca między psychologiem a psychiatrą w praktyce?
W praktyce często zdarza się, że pacjent jest jednocześnie pod opieką psychologa i psychiatry, co pozwala na kompleksowe podejście do jego problemów. Psycholog prowadzi terapię, pomagając pacjentowi zrozumieć i przepracować jego emocje, podczas gdy psychiatra kontroluje przebieg leczenia farmakologicznego. Na przykład, pacjent z depresją może regularnie spotykać się z psychologiem na sesje terapeutyczne, jednocześnie przyjmując leki przepisane przez psychiatrę. Dzięki temu leczenie jest bardziej skuteczne.
A co w sytuacji, gdy bliski nie chce udać się do psychologa czy psychiatry, mimo że widzimy, że potrzebuje pomocy?
To rzeczywiście trudna sytuacja. Nie można się umówić za pacjenta, który nie zgadza się na konsultację do specjalisty – lekarz nie ma prawa diagnozować zaocznie lub bez zgody pacjenta. Jeśli bardzo nam zależy, możemy umówić się na wizytę psychoedukacyjną w swoim imieniu, by dowiedzieć się, co może odczuwać pacjent, jak można mu pomóc, jak go wspierać. Ważne jest, aby dać osobie cierpiącej wyraźny znak, że może na nas liczyć. Nie warto jednak stosować argumentów typu: „Jesteś chory, zacznij się leczyć”, „Zrób coś ze sobą”, „Weź się w garść”. To tylko pogorszy sytuację, wzbudzając dodatkowe poczucie winy. Lepiej skupić się na pozytywnych komunikatach i działaniu. Jeśli widzimy, że chory sam nie da rady umówić się na wizytę, możemy maksymalnie mu to ułatwić, wyręczając go w niektórych kwestiach. Możemy znaleźć lekarza lub kilku lekarzy i powiedzieć: „Słuchaj, znalazłam dobrego specjalistę, przygotowałam ci listę takich, którzy mają dobre opinie.”. Chodzi o to, by wyręczyć tę osobę w takich czynnościach, zaoferować podwiezienie, zaproponować, że poczekamy pod gabinetem lub jeśli sobie życzy, wejść z nim do gabinetu. Ta osoba musi czuć, że ją w tym wszystkim wspieramy, ale jednocześnie mieć poczucie, że to jest jednak jej decyzja.
Jakie rady miałaby pani dla osób, które zastanawiają się nad skorzystaniem z pomocy psychologa lub psychiatry?
Przede wszystkim chciałabym podkreślić, że nie ma nic złego w szukaniu pomocy. Jeśli mamy problemy z sercem, idziemy do kardiologa, jeśli pojawiają się problemy ze zdrowiem psychicznym, nie należy się bać zgłaszać do specjalisty. Pamiętajcie, że zdrowie psychiczne jest równie ważne jak fizyczne, a odpowiednia pomoc może znacząco poprawić jakość naszego życia. Nie bójcie się mówić o swoich problemach i szukać wsparcia – to pierwszy krok do poprawy sytuacji.
Comments (0)