Kto pierwszy złamał szyfr Enigmy?

Kto pierwszy złamał szyfr Enigmy?

Podczas II wojny światowej Niemcy przekazywali swoje wiadomości i ważne rozkazy, zwłaszcza te dotyczące kolejnych posunięć taktycznych i przemarszu armii za pomocą zaszyfrowanych informacji. Do tego celu używali przenośnej, elektromechanicznej maszyny o wymownej nazwie Enigma (enigma z gr. ozn. zagadka). Jej ustawienia oferowały 150,000,000,000,000,000,000 możliwych kombinacji, co według Niemców gwarantowało jej skuteczność, niemniej jednak sojusznicy byli w stanie złamać jej kod.

Pierwotną wersję maszyny szyfrującej wykorzystywanej do przesyłania tajemnic bankowych opracował holenderski inżynier Hugon Koch. Następnie w 1923 r. jej patent w celach wywiadowczych zakupili niemieccy inżynierowie, Scherbius i Ritter, którzy wprowadzili ją na rynek cywilny, a potem do instytucji państwowych. Do Polski trafiła dzięki zakupowi sfinansowanemu przez polską inteligencję. Słownik do Enigmy uzyskano od francuskiego agenta, gdyż w latach 30. Francuzi zdobyli źródło, które dostarczyło wiele tajnych dokumentów o tej maszynie.
Polska była pierwszym krajem, który zdał sobie sprawę, że do rozpracowania technologii Enigmy należy zaangażować najtęższe matematyczne umysły. W 1932 roku polscy kryptolodzy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski po raz pierwszy odczytali zaszyfrowane wiadomości, czyli rozkazy Wehrmachtu.

Zapoczątkowało to dalsze prace nad dekodowaniem szyfrów. W 1933 roku Polacy po złamaniu szyfrów zbudowali własną wersję maszyny, a w 1939 roku byli w stanie skutecznie rozszyfrować wiadomości pisane przy pomocy wcześniejszej wersji Enigmy oraz przy użyciu maszyny do repliki, która mogła naśladować sposób w jaki Enigma funkcjonowała.

Od 24-26 lipca w 1939 roku, u progu wybuchu II wojny światowej, Polska zorganizowała tajne spotkanie z Wielką Brytanią i Francją w celu omówienia techniki rozszyfrowywania wiadomości. Wyjaśnili oni w jaki sposób rozkodowali Enigmę, jak zbudowali dwie kopie stworzonej przez nich maszyny oraz podzielili się technicznymi rysunkami ich wersji „Bomby” – urządzenia, które mogło znaleźć klucze do Enigmy testując dziesiątki tysięcy możliwych kombinacji.
Kiedy 1 września 1939 roku Polska została opanowana przez niemieckiego zaborcę polscy, jak również francuscy kryptolodzy przekazali wszystko, co wiedzieli o Enigmie Wielkiej Brytanii. Zdawali sobie sprawę, że w okupowanym kraju, w którym brakuje wszystkiego ciężko będzie znaleźć środki na finansowanie dalszych prac badawczo-konstrukcyjnych. To posunięcie pozwoliło kryptologom z Bletchley Park, wraz ze słynnym genialnym naukowcem, Alanem Turningiem, ostatecznie złamać tajemnicze kody Enigmy i przyspieszyć klęskę Hitlera i koniec wojny.

JG