Małe konie mierzą około 4 metrów długości, nieco mniej niż metr szerokości i mogą unieść ciężary o masie do 100 kilogramów. Po wyschnięciu łodzie ważą około 40 kilogramów, ale po porannym łowieniu mogą ważyć dwa razy więcej i należy je ustawić pionowo na plaży, aby wyschły na dzień lub dwa.

Obecnie około 40 rybaków pozostałych w Huanchaco nadal używa caballito, gdy wypływają, aby zastawić lub sprawdzić sieci. Ponieważ jednak duże komercyjne łodzie rybackie wkroczyły na wybrzeże, a zwiększona erozja i śmieci często powodują, że sieci są splątane lub podarte, rybacy twierdzą, że biznes z roku na rok staje się mniej rentowny.

W rezultacie wielu Huanchaceños zwróciło się w stronę turystyki lub szukało możliwości gdzie indziej.

Dumni ze swojej przeszłości

„W moim pokoleniu tylko trzech mężczyzn łowi na caballito” – powiedział 30-letni Edwin Blas Arroyo, który zaczął uczyć się łowienia na kaballito od wujka i dziadka w wieku zaledwie 7 lat.

I choć coraz więcej młodych ludzi rezygnuje z wędkarstwa i stawia na turystykę, porzucając stare deski surfingowe na rzecz nowoczesnych, mały konik nadal jest symbolem Huanchaco.

„W Huanchaco istnieje niezwykle dumna społeczność, świadoma swojej przeszłości, dziedzictwa swojej kultury i wiedzy, której początki sięgają czasów Mochicas i Chimús (XII-XVI wiek), ludów ściśle związanych z morzem” , pisze Marina Quiñe, profesor biologii morskiej na Uniwersytecie Naukowym Południa Limy, w swoim badaniu „El caballito de totora en Huanchaco”.

„Od samego początku łowienie przy użyciu caballito de totora było nieprzerwanie praktykowane na peruwiańskim wybrzeżu”.

Według Enrique Amayo Zevallosa, autora książki „Morze i fale: rytuał i sport tupu lub caballito de totora do współczesnej deski surfingowej”, surfing jako sport, rywalizacja i rytuał był zwykle uprawiany na łodzi podobnej do tupu , zwanej tuba , wykonana z połączenia trzciny trzcinowej, bambusa i skór lwów morskich.

Rytuały trwały do czasu, gdy Hiszpanie zakazali ich jako pogańskich.

„Celem [ tupy ] była dobra zabawa, przecinanie fal morskich lub surfowanie” – wyjaśnił Amayo Zevallos. Dziś przetrwał tylko tup , który w przeszłości był używany zarówno do surfingu, jak i wędkowania.

Sport, nie tylko wędkarstwo

Jordi Rivera Prince, bioarcheolog antropologiczny specjalizujący się w starożytnych społecznościach rybackich na wybrzeżu Andów, powiedział: „Projekt małego konika praktycznie nie zmienił się przez ostatnie 3500 lat… To jednocześnie historia i żywa kultura”.

Ożypałka to delikatna roślina, a jej uprawa, zbiór i przeróbka na łódki to sztuka przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Rybacy wiążą wędki tak, aby ich trójkątne łodygi idealnie do siebie pasowały i nie było między nimi kieszeni powietrznych. Suszenie świeżej trzciny zajmuje kilka dni, a wykonanie czterech wiązek potrzebnych do budowy nowej łodzi.

Obecnie większość rybaków wiąże ożypałkę nylonowymi linami, choć w przeszłości używano cienkich, plecionych lin ze skóry lamy.

Ze względu na zużycie silnych fal, silne słońce równikowe oraz ścieranie piasku i kamieni, konie nie wytrzymują dłużej niż kilka miesięcy, więc liny oszczędza się, aby stworzyć nowe rzemiosło.

Chociaż dziś wykorzystuje się je głównie do wędkowania, Ucañan Arzola twierdzi, że nie chce, aby zapomniano o ich celach rekreacyjnych: „Caballito de totora służy także do uprawiania sportu i surfowania po falach”.

Ojciec Ucañana Arzoli nauczył go łowić ryby i surfować na małym koniku, a on udał się do Australii, aby reprezentować Huanchaco w zawodach surfingowych, gdzie surfował na starej łodzi.

Brak

Jeśli spojrzysz na stojące caballito na plaży, wydaje się, że są one wykonane w całości z ożypałek, jak zawsze.

Ale obserwując rybaka wypływającego swoją łódką do wody, można również zauważyć, że środek wiązek trzciny większości caballito jest wypełniony czymś innym.

Niektórzy rybacy używają wyrzuconych plastikowych butelek, a inni styropianu, ale nie dlatego, że lepiej się unoszą.